KORNIS MIHÁLY: VÉGRE ÉLSZ

KINGA PIOTROWIAK LENGYEL FORDÍTÁSA
Kornis Mihály 
NARESZCIE ŻYJESZ 
(przekład Kinga Piotrowiak-Junkiert) 
PODANIE

Szanowna Dyrekcjo! 
Ja, niżej podpisany, powołując się na słuszną sugestię zawartą w piśmie obiegowym (numer zgłoszenia: 1909-70; referent: Salkajowa), traktującym o konieczności dostarczenia Wykazu Roszczeń, załączam go wraz z niniejszym Oświadczeniem Uzupełniającym

WYKAZ ROSZCZEŃ
Na podstawie rozporządzenia o mocy prawnej z 1957 r. p.n.e (nr 40) 
I. CZEGO ŻĄDA? 
a) Chciałbym się urodzić 9 grudnia 1909 roku w Budapeszcie. 
b) Żeby moją matką była Regina Wiesz (gospodyni domowa), a ojcem Miksa Tábori (komiwojażer). (Jeśli Szanowna Dyrekcja nie może spełnić mojej prośby, w zakresie zaangażowania w tym celu wspomnianych osób, jestem otwarty na inne rozwiązania, byle bym tylko rozpoznał w zastępczych osobach Mamę i Tatę). 
c) Proszę dalej, by moją żoną była Edit Fehér (aktorka, później na stanowisku odpowiedzialnej za wydatki), a moim synem Paweł Tábori (uczeń). (Patrz: uwaga do punktu I. b podana w nawiasie; tutaj słowa: „Mamę” i „Tatę” można zastąpić słowami „Żonę” i „Syna”). 
d) Co się tyczy wnuków – z uwagi na spodziewaną datę mojej śmierci – (patrz punkt II) rezygnuję z ich posiadania raz na zawsze. 

II. JAK DŁUGO CHCE ŻYĆ? 
Proszę o życie trwające 61 lat 6 miesięcy 3 dni 2 minuty 17 sekund. 
Podanie wręczałem Szanownej Dyrekcji już wielokrotnie – w latach ’80 p.n.e., w 1241, 1514, 1526, 1711, 1849 – dotychczas odrzucano je jednak z powodu braku miejsc. Teraz proszę w dwójnasób. Co prawda w roku 1961 nie ma tych miejsc zbyt wiele, ale jeśli mógłbym liczyć na przychylność Szanownej Dyrekcji, zapewniam, że w danym mi czasie: będę żył. 

III. PO CO? 
a) Ponieważ chciałbym ukończyć sześć lat szkoły elementarnej, cztery klasy realnej i wyższą szkołę handlu. Później chętnie podjąłbym pracę w charakterze kasjera w zakładzie Haas i Syn, zajmującym się w 1939 roku – za zgodą Szanownej Dyrekcji – handlem futrami i mieszczącym się przy ulicy Królewskiej – później Majakowskiego – jako małe, samodzielne przedsiębiorstwo. Z kolei w 1940 roku spełniłbym swoje marzenie: kupiłbym dwuosobowy pojazd Topolino. (Przy rozpatrywaniu mojego wniosku, proszę wziąć pod uwagę, że tym właśnie autem zawiozę wkrótce Mamę do hali targowej, o czym nawet nie śmie marzyć!). 
Zapotrzebowanie czasowe – sklep, jazda autem, zakupy, kąpiel – 3 lata. 
b) W dalszej kolejności myślę też o II wojnie światowej. 
Przyjmę na siebie: nazizm, antysemityzm; noszę: żółtą gwiazdę. Oddam swój samochód i sklep Węgierskiej Armii, dokładniej mówiąc: odpowiedniemu Organowi Tępienia Żydów w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. 
Szanowna Dyrekcjo: proszę tutaj – jeśli to tylko możliwe – żeby moich rodziców nie wywozić bydlęcym wagonem do obozu w Mauthausen, ponieważ wygląda na to, że mam szansę załatwić im miejsce w getcie na ulicy Dohány. Sobie życzę zesłania na prace przymusowe. 
Pobicia, skakanie jak żabka – będę w tym mistrzem. 
Mam nadzieję, że w 1945 roku ja i moja rodzina doczekamy wyzwoleńczego pochodu Armii Czerwonej – Patrz: punkt I i II – i jeśli tak się stanie: bezzwłocznie założę rodzinę, spłodzę dzieci i wstąpię do Węgierskiej Partii Pracy. 
c) W latach 1945-1948: będę szczęśliwy. 
Zapotrzebowanie czasowe: nowy sklep, nowy samochód, zakupy, kąpiel: 3 lata. 
d) W 1949 roku chciałbym poznać mojego syna. Dobrze by się stało, gdyby w tym samym roku odebrano mi wreszcie samochód (do tego czasu pochowam Mamę), sklep i legitymację partyjną. 
e) Żeby w podobny sposób wykluczono z partii moją żonę. 
Gdyby zaistniały tu kłopoty natury technicznej, z uwagi na to, że moja żona będzie miała ciut za mało wspólnego z sektorem prywatnym, niechże będzie mi wolno zwrócić szczególną uwagę Dyrekcji na osobę żony Józefa Csizmadiego, nazywaną Babirą. Śmiem twierdzić, że uda się ją nakłonić do napisania anonimowego listu, w którym poinformuje władzę, że moja żona terminowała przez sześć lat na ulicy Vörösmarty’ego w niższych klasach szkoły realnej w Zgromadzeniu Panien Szkockich, pozostając równocześnie, za sprawą Róży Klein, w ścisłych kontaktach z imperialistycznymi Stanami Zjednoczonymi Ameryki, skąd otrzymywała listy, czytała je i pisemnie na nie odpowiadała etc. 
f) Żeby mojego syna nie przyjęto do przedszkola. 
g) Nie wezmę udziału w kontrrewolucyjnych ruchach w 56-tym, przeciwnie – będę głodować na znak protestu, sprzeciwiając się ogólnemu chaosowi. Będę umiał sobie wyobrazić obecność służb porządkowych na klatce schodowej o czwartej nad ranem, i będę zarazem wdzięczny, gdy wspomniana wyżej Armia Czerwona znowu poda krajowi pomocną dłoń. 
h) Począwszy od funkcji zastępcy intendenta, potem zaś jako intendent chciałbym kontynuować, czyli w istocie: zakończyć swoje życie. 
Uwaga: 
Zwracam się z prośbą, by zostały pominięte konsekwencje znaczących wydarzeń historycznych poza tymi wyżej wymienionymi. 
Z wyrazami szacunku: 
István Tábori


Oświadczenie Uzupełniające
Niżej podpisany, świadomy konsekwencji prawnych oznajmia: że jako drobny przedsiębiorca, kierowca ciężarówki, zastępca intendenta i intendent będzie użytecznym członkiem Królestwa Węgier, Węgierskiej Republiki Rad, Węgier potrianońskich, Regencji Apostolskiej, Wielkiej Ojczyzny Karpat i Dunaju, Węgierskiej Republiki Ludowej i innych. 
Będę szanował zarządzenia Franciszka Józefa I, hrabiego Mihálya Károlyiego, Béli Kuna, Miklosa Horthy’ego, Macieja Rakosiego, Jánosa Kádara i innych oraz strzegł honorowo ich ustaw. 
Wysłucham stojąc na baczność do ostatniej nuty hymnu austriackiego, niemieckiego, sowieckiego, węgierskiego, w dalszej kolejności także Gotterhalte, Giovienezzy, Eriki, „Jeśli Ziemia jest kapeluszem Boga”, jak również pieśni „Szózat”, „Naprzód czerwoni, proletariusze” i Międzynarodówki. 
Oddam należny szacunek austriackiej, niemieckiej, sowieckiej, narodowej i komunistycznej fladze, a co się tyczy naszego godła: podwójnemu krzyżowi, koronie świętego Stefana, sierpowi i młotowi, kłosom pszenicznym i innym. 
Moich przełożonych – są nimi: Ödön Haas i Paweł Haas, Endreg Garzó Vitéz pułkownicy czasów winy i kary, dyrektor Kalman Zserci i przewodniczący spółdzielni Kalman Zserci junior – będę szanował w niemniejszym stopniu, będąc posłuszny wszystkim ich słowom. Zatroszczę się sumiennie o swoje obowiązki pracownicze i osobiste – jedzenie, sen, planowanie podróży; bez słowa skargi będę pomagał żonie w pracach domowych, zmywaniu, sprzątaniu i wykręcaniu szmaty do mycia podłóg. 

W trakcie mojego życia nie będę niepokoił Szanownej Dyrekcji pytaniami o loty kosmiczne, rolę w filmie, o Hyde Park, pogodzę się natomiast ze śmiercią zanim przyjdzie lub wraz z jej nadejściem. I nie będę miał cudzych bogów, nie będę dawał fałszywego świadectwa przeciw memu bliźniemu, nie będę pożądał żony bliźniego swego, ani jego niewolnika, ani jego niewolnicy, ani wołu, ani osła, ani żadnej rzeczy, która jego jest. 
Ufając, że moja prośba spotka się ze zrozumieniem, pozostaję tym, kim jestem: 
István Tábori


ILIP ROVČANIĆ HORVÁT FORDÍTÁSA
Kornis Mihály 
Živjet ćeš 
(dio) 

Poštovana Upravo! 
U prilogu Vam vraćam pijavni list s dopunjenom izjavom pozivajući se na dolje potpisanu procjenu moje molbe koju sam poslao na Vaš cijenjeni zahtjev (registarski broj:1909-70; djelatnik: gđa. Szalkai) 
Prijavni list
Izdan u skladu sa zakonskom odredbom br. 40 godine 1957. 

I. Zahtjev 
a) Htio bih se roditi u Budimpešti 9. prosinca 1909. 
b) Majka neka mi bude Weisz Regina (kućanica), a otac Tábori Miksa (putujući trgovac). (Ukoliko niste u mogućnosti ispuniti gore navedene uvjete, otvoren sam i za druge mogućnosti, dokle god se poštovani roditelji mogu identificirati kao Mama odnosno Tata) 
c) Nadalje, tražim da mi žena bude Fehér Edit (glumica, računovotkinja), a sin neka mi bude Tábori Pál (učenik). (Vidi pod I. točkom b u zagradi; neka se riječi „Mama“ i „Tata“ zamjene riječima „Žena“ odnosno „Sin“)
d) O unucima – uzimajući u obzir željeni datum svoje smrti (vidi točku II.) jednom i zauvijek se odričem prilike da svjedočim njihovu rođenju. 

II. Do kada želite živjeti? 
61 godinu 6 mjeseci 3 dana 2 minute i 17 sekundi. 
Već sam u više navrata podnio zahtjev poštovanoj Upravi – 80. pr.Kr. tj. 1241, 1514., 1526., 1711., 1849 [Godine važne u mađarskoj povijesti — aluzija na bitke, ustanke, revolucije]. god. međutim, do sada je svaki bio odbijen zbog manjka mjesta. 61 godina nije mnogo, zar ne? Ali ako bih mogao pridobiti Vašu dobru volju, s danim povjerenjem bih živio to malo vremena što mi je preostalo. 

III. U koju svrhu? 
Zato što bih htio završiti šest godina osnovne, četiri godine srednje i više trgovačke škole. Nakon toga bih se rado zaposlio kao blagajnik u poduzeću Haas i Sinovi, gdje bih 1939. uz Vaše odobrenje, otvorio maloprodajni obrt tekstila, u Király (kasnije nazvanoj Majakovszkij) ulici. 1940.godine realizirao bih pak stari san: kupio bih si Topolino dvosjed. (Za vrijeme dok razmatrate moj zahtjev, uzmite u obzir da bih autom vozio Mamu u Nagycsarnok [velika tržnica smještena u 9. budimpeštanskoj četvrti], što ona još ne sluti) 
Ukupno vrijeme korištenja: obrt, auto, namirnice, sapun itd. – 3 godine. 
a) Sljedeće na što sam mislio je Drugi svjetski rat. Nacizam, progon Židova, žuta zvijezda: mogu se nositi s time. Auto, obrt predat ću Mađarskoj vojsci, tj. Ministarstvu za trgovinu i industriju, odjelu za obežidovljavanje. 
Poštovani; ovdje Vas molim da mi roditelje, ukoliko bude mogućnosti, ne prebaciti u koncentracijski logor u Mauthausenu jer izgleda da im mogu srediti nešto u getu u Dohány ulici. Ja sâm bih htio dospjeti na prisilni rad. 
Šamari, skakanje iz čučnja – podrazumijeva se. Nadam se da će vojnooslobodilačke operacije Crvene armije 1945. [Jasno, vidi se ironija, jer je Mađarska u to vrijeme bila pod sovjetskom opresijom] godine zateći mene i moju obitelj žive – vidi točku I. i II. – ako bude tako: odmah ću oformiti obitelj, napraviti djecu i učlaniti se u Mađarsku radničku partiju. 
b) od 1945 do 1948 sretno ću živjeti
Ukupno vrijeme korištenja ovi obrt, novi auto, namirnice, sapun itd.: 3 godine. 
c) 1949. bih htio upoznati svog sina. Bilo bi dobro, međutim, kada biste me te godine u potpunosti oslobodili auta (do tada ću sahraniti Mamu), obrta i članstva u partiji. 
d) Moju biste ženu također trebali isključiti iz partije. 
Ukoliko bi iskrusnule neke tehničke zapreke, pa da mi žena dospije u privatni sektor, dopustite mi da Vam svratim pozornost na izvjesnu gospođu Čizmadiju, poznatu pod imenom Babira. Mislim da bi ju se dalo nagovoriti da napiše anonimno pismo, u kojemu bi poručila vlastima da mi je supruga bila učenica vojne škole u Vörörsmárty ulici pod vodstvom škotskih redovnica. Pored toga je održavala uske veze sa Sjedinjenim Američkim Državama kroz izvjesnu Klein Rózsu, a od tamo je dobivala pisma, slala, pisala, čitala itd. 
e) Sin mi ne smije pohađati vrtić. 
f) u protureformskim pokretima 1956. ne želim sudjelovati, naprotiv; u znak protesta protiv nereda gladovat ću skupa sa svojom obitelji. Realno je očekivati postavljanje četverosatne noćne straže u našem stubištu, ako bi gore spomenuta Crvena armija ponovo pružila pomoć našoj zemlji. [1956. godine izbila je revolucija protiv komunističkog režima. Isprva sovjetska vojska napušta Mađarsku, no tenkovi se ubrzo vraćaju i krvavo guše revoluciju] 
g) Počevši od toga volio bih nastaviti kao nabavljač materijala – odnosno, završiti svoj život. 

Zabilješka: 
Molim Vas da sve povijesne događaje, osim gore navedenih, zanemarite.